Ryzyko związane z azbestem – co wiemy?
Choroby wywołane kontaktem z azbestem to rak płuc, międzybłoniak (rak płuc lub otrzewnowy) lub pylica azbestowa (płuca). Przyczyną zachorowań jest wdychanie mikroskopijnych włókien uwalniających się z uszkodzonego azbestu. W Holandii dąży się do zmniejszenia umieralności związanej z azbestem do zera do roku 2040. Liczba ofiar szacowana jest obecnie na około 1000 osób rocznie. Od lipca 1993 roku stosowanie azbestu przez firmy holenderskie jest zabronione. Co za tym idzie nie można go także sprzedawać, importować, rozdawać, jak i przetwarzać.
Azbest był szeroko stosowany w produktach budowlanych, w tym pokryciach dachowych, podłogach winylowych, czy rurach kominowych.
Na terenie Holandii od 2024 roku firmy i osoby prywatne nie będą mogły już posiadać dachów azbestowych. Na stare dachy może wpływać pogoda i wiatr, co oznacza, że włókna azbestowe mogą zostać uwolnione. 15 grudnia 2018 roku zamknięto rządowy program subsydiów na usuwanie azbestu. Obecnie zainteresowani wsparciem finansowym mogą zgłaszać się do gmin z prośbą o tzw „asbestsubsidies”.
Ryzyko związane z azbestem w świetle wyników badań
W lutym 2019 roku naukowcy z TNO, Uniwersytetu w Utrechcie, Uniwersytetu Radboud i Crisislab, opublikowali wyniki badań (pdf publikacja w języku niderlandzkim), wskazujące na mniejszą niż zakładana szkodliwość azbestu. Nie oznacza to jednak, że w każdym przeanalizowanym wypadku stwierdzono mniejszą szkodliwość azbestu.
Scenariusze przyjęte w procesie badań
Naukowcy przeanalizowali 6 scenariuszy, w jakich można mieć kontakt z azbestem.
- Pożar w budynku, w którym występuje azbest, z zagrożeniem dla straży pożarnej i okolic.
- Praca z płytami sufitowymi zawierającymi azbest wykonywana przez osoby prywatne, instalatorów i specjalistów.
- Życie w domach, w których występuje zanieczyszczenie azbestem.
- Praca lub zwiedzanie budynku, w którym występuje zanieczyszczenie azbestem.
- Praca personelu konserwacyjnego w obszarach, w których występują aplikacje zawierające azbest, które spowodowały zanieczyszczenie.
- Usuwanie dachów azbestowych przez specjalistów lub osoby prywatne.
Wyniki
Wyniki badania wskazują, że szczególnie w sytuacjach narażenia zawodowego ryzyko lub długoterminowe szkody zdrowotne mogą być wysokie. W jednym ze scenariuszy istnieje bardzo wysokie ryzyko raka: mianowicie gdy pracownicy codziennie wyburzają płyty sufitowe z niezwiązanym azbestem bez stosowania środków ochrony osobistej. W tej sytuacji dostępny jest budżet ochronny w wysokości od 10 000 do 24 000 EUR rocznie, w zależności od rodzaju azbestu. Obecna holenderska polityka ochrony przed azbestem jest zatem ściśle restrykcyjna dla tej sytuacji.
W wielu scenariuszach ryzyko jest większe lub w przybliżeniu równe maksymalnemu dopuszczalnemu ryzyku. Jest to poziom ryzyka, który jest uznawany za dopuszczalny w Holandii dla narażenia pracowników i ludności. Typowym przykładem takiego scenariusza jest instalator, który kilka razy w miesiącu wykonuje wywiert w suficie zawierającym azbest. Proporcjonalny w tej sytuacji budżet ochrony to 10 euro rocznie, za które można na przykład kupić odkurzacz do wiertarki.
Wyżej cytowany dokument zawiera szczegółowe wyliczenia budżetu, jak i środków ochrony osobistej zalecanych przy wymienianych scenariuszach. W przypadku pytań zapraszamy do kontaktu z naszym biurem.
